حادثه آتش سوزی در زندان واحکام حقوقی آن آز دیدگاه حقوق دان مطرح کشور دکتر بهمن کشاورز

حادثه آتش سوزی در زندان واحکام حقوقی آن آز دیدگاه حقوق دان مطرح کشور دکتر بهمن کشاورز

آتش سوزی در زندان و حقوق زندانیان

 

دکتر بهمن کشاورز*

 

تردیدی نیست که امنیت زندانیان و زندان‌ها با سازمان زندان‌ها و از طریق عوامل نگهبانی است. واضح است باید اصول ایمنی در زندان‌ها به شدت رعایت شود. منظور از اصول ایمنی مسائل مربوط به سرمایش، گرمایش، سوخت رسانی و امثال اینهاست. زیرا فرد زندانی امکان جابه‌جایی بسیار محدودی دارد و از وسایل و ابزارهای برخورد با آتش‌سوزی و مانند اینها نیز برخوردار نیست. ثانیا چنانچه زندانی دچار حادثه‌ای شود، در صورت عمدی بودن یا شبه‌عمد و خطایی بودن حادثه، حسب مورد زندانی یا بستگان او از دیه برخوردار خواهند شد. ثالثا وقوع این حوادث و مجروح شدن و مصدوم شدن قانونا موجبات تخفیف یا عفو یا تغییر میزان مجازات نیست اما بدون شک این موضوع در قرار گرفتن نام زندانیان در فهرست عفو موثر خواهد بود و بدیهی است حسب مورد ممکن است مراجع رسیدگی‌کننده به پرونده‌ها یا قاضی مسئول اجرای احکام باید این مورد را برای اعمال اختیارات قانونی خود در نظر بگیرد. رابعا چنانچه نتیجه بررسی‌ها و تحقیقات کارشناسان این باشد که بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا عدم رعایت موازین قانونی در وقوع حادثه نقشی داشته یا موثر بوده آنگاه خسارات و دیه باید از طرف دولت پرداخت شود مگر اینکه حادثه ناشی از وجود اشکال در امکانات و ابزارها و مانند اینها نبوده باشد بلکه به افراد توجه داشته باشد. خامسا با عنایت به عمدی بودن حادثه مطرح شده است، نتیجه پیچیده‌تر خواهد شد زیرا ممکن است فردی زندانی به منظور ایجاد امکان فرار ایجاد حریق کرده باشد و در این حالت، این حریق که موجب فوت شده در فروضی می‌تواند مستوجب قصاص عامل آن باشد و در حالات دیگری در خور تعیین دیه. در عین حال اینکه ساختمان زندان چه وضعیتی داشته و آیا برای حوادث اینچنینی آمادگی داشته است یا نه نیز درخور توجه خواهد بود و می‌تواند باعث توجه یا تقسیم مسئولیت شود. وا... اعلم.

* وکیل پایه یک دادگستری