افقی روشن به دیپلماسی در مذاکرات بین ایران و گروه 1+5

افقی روشن به دیپلماسی در مذاکرات بین ایران و گروه 1+5

نگاه دیپلماسی 
افق روشن


نویسنده: هرمیداس باوند

با گذشت چهار دور از مذاکرات هسته یی بین ایران و گروه 1+5 و شروع دور پنجم از این سری مذاکرات در وین می توان روند آن را مثبت ارزیابی کرد. در واقع تغییراتی که در دولت و ترکیب تیم مذاکره کننده هسته یی ایران در یک سال اخیر رخ داده، امیدها را برای دستیابی به نتیجه یی مطلوب که خواست طرفین باشد و منافع همه گروه های ذی نفع مذاکرات را تامین کند، زنده کرده است.به بیان دیگر و به تعبیر دکتر روحانی، دسترسی به توافق برد – برد را امکان پذیر کرده است. در هر حال خواست شش گروه طرف مذاکره تیم هسته یی ایران نشان می دهد که تلاش های انجام شده در راستای دستیابی به توافق جامع نهایی است. اکنون شاهد آن هستیم که گام های اولیه برداشته شده گویای این است که طرفین به طور جدی و به نحو مطلوب خواهان فیصله دادن به پرونده هسته یی ایران هستند. اگرچه طی این مسیر دشوار با پیچیدگی هایی همراه است اما با نگاهی به گام های برداشته شده، شاهد هستیم که امیدها برای حل و فصل آن زنده شده است. البته با توجه به مذاکرات دوجانبه یی که بین مذاکره کنندگان هسته یی ایران با نمایندگان امریکایی در دو هفته گذشته انجام شد انتظار می رود تاثیرات مثبت آن را در دور جدید مذاکرات شاهد باشیم. در واقع این دیدار که در آستانه دور پنجم مذاکرات در وین برگزار شد پیامدهای خوشی را نوید می دهد، دیداری که شاید بیانگر رسیدن به یک توافق جامع نهایی و آغاز نگارش آن در این دور از مذاکرات باشد. در واقع نکته اساسی این است که این دور از مذاکرات با هدف نگارش متن توافق نهایی آغاز شده است.
    هدفی که این مذاکرات از ابتدا بر پایه دستیابی به آن استوار بوده است. بنابراین و با توجه به منافع طرفین مذاکره کننده، انتظا رمی رود که در چارچوب توافق ژنو، بتوان به نتیجه مطلوب رسید. هرچند در خصوص مباحثی نظیر تعداد سانتریفیوژهای نیروگاه های هسته یی ایران در مذاکرات وین 4، اختلاف نظراتی بین مذاکره کنندگان به وجود آمد و یکی از عمده ترین دلایل عدم پیشرفت آن دور از مذاکرات شد اما با توجه به نقش امریکا در این مذاکرات، خصوصا پس از دیدار دوجانبه مقامات دو کشور، به نظر می رسد که زمینه مساعد و مثبت شکل گرفته باشد. نکته مهمی که در این مجال ذکر آن ضروری به نظر می رسد، لزوم مطرح نشدن مسائلی است که می تواند مسیر دستیابی به توافق جامع نهایی را در مذاکرات با مشکلات جدیدی روبه رو سازد. نظیر آنچه در قطعنامه های شورای امنیت و درمصوبه های کنگره امریکا وجود دارد. البته زمانی که مذاکره کنندگان در نشستی شرکت می کنند و با قصد تفاهم دور یک میز می نشینند، این معنا را به ذهن متبادر می سازد که طرفین دستیابی به تفاهم مطلوب را در دسترس خود دیده اند. با این شرایط قطعا در فرصت شش ماه پیش رو، این مذاکرات به نتایج خوبی منتهی خواهد شد. قرائن و شواهد نیز افق روشنی را برای دستیابی به توافق جامع نهایی برای طرفین ترسیم کرده است تا بعد از مدت ها شاهد نتیجه یی مطلوب در راستای منافع ملی و نقطه پایانی بر مذاکرات زمانبر هسته یی ایران باشیم.