ایران و خلیج همیشگی فارس نامی در دل تاریخ

ایران و خلیج همیشگی فارس نامی در دل تاریخ

خلیج فارس نامی همیشگی در دل تاریخ

از آن هنگام که تاریخ بشر مکتوب شد و جغرافی بگونه‌ای علمی در مقیاس با سطح و حد تحقیق و مطالعه در دوران باستان مورد بررسی قرار گرفت، نام خلیج فارس جزء چهار دریای شناخته شده بوده که به اعتقاد یونانیان کهن همگی از یک اقیانوس عظیم به وسعتی معادل همه آبهای جهان سرچشمه می‌گرفتند و بسیار پیش از آنکه داریوش هخامنشی امپراتور ایران در کتیبه‌های خود از دریای پارس سخن براند، حتی غیرایرانیان هم این پهنه آبی را با نام پارس می‌شناختند. خلیج پارس نامی است به جای مانده از کهن‌ترین منابع، زیرا که از سده‌های پیش از میلاد سر بر آورده است، و با پارس و فارس (نام سرزمین ملت ایران) گره خورده است. قدمت خلیج فارس با همین نام چندان دیرینه است که عده‌ای معتقدند: “خلیج فارس گهواره تمدن عالم یا خاستگاه نوع بشر است.” ساکنان باستانی این منطقه، نخستین انسان‌هایی بودند که روش دریانوردی را آموخته و کشتی اختراع کرده و شرق و غرب را به یکدیگر پیوند داده‌اند. اما دریانوردی ایرانیان در خلیج فارس، قریب پانصد سال پیش از میلاد مسیح و در دوران سلطنت داریوش اول آغاز شد.

داریوش بزرگ،‌ نخستین ناوگان دریایی جهان را به وجود آورد. کشتی‌های او طول رودخانه سند را تا کرانه‌های اقیانوس هند و دریای عمان و خلیج فارس پیمودند، و سپس شبه جزیره عربستان را دور زده و تا انتهای دریای سرخ و بحر احمر کنونی رسیدند. او برای نخستین بار در محل کنونی کانال سوئز فرمان کندن ترعه‌ای (کانالی) را داد و کشتی هایش از طریق همین ترعه به دریای مدیترانه راه یافتند. در کتیبه‌ای که در محل این کانال به دست آمده نوشته شده است: “من پارسی هستم. از پارس مصر را گشودم. من فرمان کندن این ترعه را داده ام از رودی که از مصر روان است به دریایی که از پارس آید پس این جوی کنده شد چنان که فرمان داده‌ام و ناوها آیند از مصر از این آبراه به پارس چنان که خواست من بود.” داریوش در این کتیبه از خلیج فارس به نام دریایی که از پارس می آید نام برده است و این نخستین مدرک تاریخی است که درباره خلیج فارس موجود است. از سفرنامه فیثاغورث 570 قبل از میلاد تا سال 1958 در تمام منابع مکتوب جهان نام خلیج فارس و یا معادلهای آن در دیگر زبانها ثبت شده است.

پس از اسلام نیز جملگی علمای غیرایرانی و حتی دانشمندان عرب مانند “شهاب‌الدین النویری” و “ابن حوقل النصیبی بغدادی” که نام خلیج فارس را همراه با نقشه آن بگونه‌ای مستند مشخص کرده است، با حفظ حرمت قلم، در نام این دریا را حتی در ذهن خود خطور ندادند و پایبندی به صداقت و راست‌اندیشی را از خود به یادگار گذاردند. از سفرنامه فیثاغورث 570 قبل از میلاد تا سال 1958 در تمام منابع مکتوب جهان نام خلیج فارس و یا معادلهای آن در دیگر زبانها ثبت شده است. خلیج فارس، دریای کم عمق و نیمه بسته ای است با مساحت حدود 240 هزار کیلومتر مربع که در جنوب غربی قاره آسیا و در جنوب ایران قرار دارد.

زمین شناسان معتقدند که در حدود پانصد هزار سال پیش، صورت اولیه خلیج فارس در کنار دشت های جنوبی ایران تشکیل شد و به مرور زمان، بر اثر تغییر و تحول در ساختار درونی و بیرونی زمین، شکل ثابت کنونی خود را یافت. قدمت خلیج فارس با همین نام چندان دیرینه است که عده ای معتقدند: خلیج فارس گهواره تمدن عالم یا مبدا پیرائی نوع بشر است.

اولین بار یونانی ها بودند که این خلیج را پرسیکوس سینوس یا سینوس پرسیکوس که همان خلیج فارس است، نامیده اند. از آنجا که این نام برای اولین بار در منابع درست و معتبر تاریخی که غیر ایرانیان نوشته اند آمده است، هیچ گونه شائبه نژادی در وضع آن وجود ندارد. چنان که یونانیان بودند که نخستین بار، سرزمین ایران را نیز پارسه و پرسپولیس یعنی شهر یا کشور پارسیان نامیدند. استرابن جغرافیدان قرن اول میلادی نیز به کرات در کتاب خود از خلیج فارس نام برده است. وی محل سکونت اعراب را بین دریای سرخ و خلیج فارس عنوان می کند. همچنین فلاریوس آریانوس مورخ دیگر یونانی در کتاب تاریخ سفرهای جنگی اسکندر از این خلیج به نام (پرسیکون کیت) که چیزی جز خلیج فارس، نیست نام می برد.

خلیج فارس و نام پرتوافکن آن میراث گرانسنگ ایرانیان باستان است. میراثی که ایرانیان آزاد اندیش روزگار کهن برای فرزندان خود به یادگار گذارده‌اند تا مایه فخر و مباهات نسلهای بعدی باشد و ایرانیان همواره به خاطر آورند که نمادهای میهنی و ملی آنان که با پوششی از باورهای ژرف انسانی مزین شده است، در همیشه تاریخ موجب بالیدن آنان بوده و خواهد بود.

وطن یعنی خلیج تا ابد پارس

Persian Gulf Forever

الخلیج الفارسی إلى الأبد

ای خلیج آبی و پیوسته فارس
همرهت نام خوش و برجسته فارس

ای خلیج نیلی و نامی فارس
ای نشسته در کنار قوم پارس

جای تو والاترین حد و مکان
در دل و در جان ما ایرانیان

رونق احوال دنیا بوده ای
هرمزت تنگه گلوگاه جهان

وصله ی اصلی مرز و بوم ما
غبطه ای بر دشمنان شوم ما

ای خلیج نیلی و نامی فارس
چون زمرد می درخشد بر تو نام

تا که ایران هست و دنیا بر دوام
نام تو پاینده هست و مستدام

تصویر ایران در گذشته های بیسیار دور(چقدر زیباست)

تصویر ایران در گذشته های بیسیار دور(چقدر زیباست)

تصاویر هوایی جالب از ایران در گذشته های دور

بیش از 3 دهه پیش “جورج گرستر” یکی از بزرگترین عکاسان هوایی دنیا در سفری به ایران بخشی از طبیعت و معماری ایران را ثبت کرد. این عکاس سوئیسی، در سال 1355 در سفری پرمخاطره با همکاری شرکت هواپیمایی ایران ایر زیبایی‌های ایران را ثبت کرد و در سال 2011 پس از گذشت سه دهه آنها را در نمایشگاهی با نام “بهشت گمشده: ایران از آسمان” در لندن به نمایش گذاشت.

“گرستر” که از پیشگامان عکاسی هوایی دنیا، درباره‌ی سفر حرفه‌ای خود و چگونگی گرفتن عکس‌های بی‌نظیری از ایران دهه‌ی 1970 این‌چنین می‌گوید: “در حالی که بر فراز ایران سفر می‌کردم، به این فکر بودم که مناظر فرهنگی و طبیعی سرزمین پارس با بیابان‌های نمکی و باغ‌های بهشتی‌اش برای تماشا از آسمان آفریده شده‌اند. آبادی‌هایش با قنات‌ها و آبراه‌های زیرزمینی‌اش مثال بارز معماری بدون معمار هستند”.

وی درباره‌ی سفرهای هوایی خود نیز گفته است: “من تمام پروازها را با “دتریش هاف” کارشناس منطقه و باستان‌شناس آلمانی انجام می‌دادم. جای او جلوی هواپیما پشت سر دو خلبان بود و من نزدیک در هواپیما، در قسمت مخصوص بار می‌نشستم. حالت من برای عکاسی کاملا راحت نبود، اما دید خیلی خوبی داشتم. از 11 آوریل 1976 تا 30 ماه می 1978 بیش از صد پرواز (سیصد ساعت) داشتم. ما در برنامه‌ریزی‌مان تغییر فصل‌ها را تا حد امکان مدنظر قرار داده بودیم. این امر موجب کشفیات شگفت‌انگیزی شد؛ بهار در ارتفاعات آذربایجان یکی از زیباترین مناظری است که زمین در معرض دید انسان قرار می‌دهد. ما قصد داشتیم تمام نقاط کشور را پوشش دهیم، اما این مسئله به‌طور حتم از توان وسیله‌ی هوایی ما بیرون بود. چندبار تلاش کردیم از رشته کوه البرز عبور کنیم، اما موفق نشدیم”.

“جورج گرستر” در حال حاضر در زوریخ سویس زندگی می‌کند و به عنوان روزنامه‌نگار در روزنامه‌های سویسی و “نشنال جئوگرافیک” به فعالیت می‌پردازد. تعدادی از عکس های هوایی او از ایران پیش از انقلاب را در ادامه ایمیل می بینید:

 
مزارع کشاورزی آذربایجان

 
آرامگاه کورش کبیر

 
ارگ بم

 
مشعل های همیشه فروزان نفت در نزدیکی اهواز

 
باغات و قناتهای استان فارس

 
اراضی کشاورزی بوشهر

 
تخت سلیمان

 
تنگه هرمز

 
جزیره قشم

 
دریاچه مهارلو

 
دریاچه هامون

 
دشت خوزستان

 
دشتی در کردستان

 
سنقر

 
سیستان و بلوچستان

 
کاروان شترها در بیابان های کرمان

 
گنبد کاووس

 
لرستان

 
مسجد شاه اصفهان

 
مشهد

 
مقبره پیر بکران

 
شهر دهانه غلامان در منطقه سیستان

کاروان شترها در بیابان های کرمان

 
گنبد کاووس

 
شهر دهانه غلامان در منطقه سیستان

اختلاس چیست و مجازات آن چقدر است؟

اختلاس چیست و مجازات آن چقدر است؟

جرم اختلاس و مجازات آن

حسن رحیمی . قاضی دادگستری

«اختلاس» در لغت به معنی برداشتن شیء یا مال یا وجوه دولتی است. اما در اصطلاح فقهی، اختلاس به معنی ربودن مال منقول دیگری از غیرمعنای غیرحرز به زبانی ساده‌تر اگر بیان شود بهتر است! و از راه حیله و توسل به زور است.

 از نظر حقوق جزا نیز اختلاس عبارت از تصاحب و بردن وجه یا مال متعلق به دولت و بیت‌المال یا اشیای سپرده‌شده به یکی از کارکنان دولت یا ماموران به خدمات عمومی اعم از رسمی و غیررسمی و سایر نهادهای انقلابی است. بنابراین اختلاس یکی از تعدیات کارمندان دولت و ماموران به خدمات عمومی است که نسبت به اموال و وجوه عمومی و بیت‌المال یا متعلق به اشخاصی که به آنها سپرده شده است، مرتکب می‌شوند. به عبارت دیگر، اختلاس نوع خاصی از خیانت در امانت است که ماموران دولتی از طریق تصاحب وجوه و اموالی که برحسب وظیفه به آنها سپرده شده است، مرتکب می‌شوند.

 موضوع جرم اختلاس شامل اموال غیرمنقول نمی‌شود و تنها مربوط به اموال منقول است؛ البته اموال منقول موضوع اختلاس در مرحله نخست شامل تمامی اموال منقول متعلق به دولت و بیت‌المال از قبیل وجوه، مطالبات، حواله، سهام، اسناد و اوراق بهادار متعلق به هر یک از سازمان‌ها و موسسات دولتی است و در مرحله بعدی، شامل تمامی اموال متعلق به اشخاص حقیقی است که به کارمندان و مستخدمان دولتی اعم از رسمی و غیررسمی و ماموران به خدمات عمومی و سایر نهادهای انقلابی و شرکت‌های دولتی و موسساتی که به کمک مستمر دولت اداره می‌شوند، به‌مناسبت انجام وظیفه سپرده شده است.  تحقق عنصر مادی جرم اختلاس موکول به وجود شرایط و مقدماتی ویژه، سمت مرتکب جرم و وجود رابطه امانی براساس قانون استخدام کشوری است. مرتکب جرم اختلاس که یکی از کارمندان دولت یا سایر نهادهای انقلابی است، باید فعل مجرمانه خود را به صورت برداشتن یا تصرف ناروا نسبت به اموال منقول دولتی یا متعلق به اموال اشخاص حقیقی که به مناسبت وظیفه به او واگذار شده است، به مرحله اجرا بگذارد.

مثلا یکی از متصدیان انبار قند یا شکر یا روغن در یک فروشگاه دولتی، به طور آگاهانه و با تبانی با یکی از عاملان توزیع این کالاها در حین تحویل، مقداری از اموال دولتی را (مثلا یک تن بیش از سهمیه) به همان عامل فروش تحویل داده باشد و این امر به وسیله ماموران کشف شود؛ یا همان فرد با سوءاستفاده از فهرست و فاکتورهای جعلی، مقداری از کالا را از انبار خارج کند؛ یا یکی از کارمندان بانک مبلغی را از حساب پس‌انداز و سپرده ثابت یکی از مشتریان خارج کرده و مصرف کند و این قضیه کشف شود.  ضمنا جرم اختلاس به قید انحصار از جانب کارمندان دولت و ماموران به خدمات عمومی قابل تحقق خواهد بود. بنابراین هرگاه اموال دولتی توسط افراد عادی تصاحب یا برداشت شود مانند اینکه کالای دولتی برای حمل و نقل به اشخاصی از قبیل متصدیان بنگاه‌های حمل و نقل یا راننده سپرده شود، به‌عنوان خیانت در امانت قابل تعقیب خواهد بود. اگر هم اموال دولتی به افراد عادی سپرده نشده باشد، بردن این اموال به‌عنوان سرقت قابل پیگرد است.

قصد مجرمانه مرتکب جرم اختلاس

برای تحقق جرم اختلاس لازم است که مرتکب، اموال دولتی یا متعلق به اشخاصی را که به مناسبت وظیفه به او سپرده شده است به طور موقت یا دایم یا با سوءنیت تصاحب یا برداشت کند. در غیراین صورت، چنانچه کارمند دولت مالی را که بر حسب وظیفه به او سپرده شده است بدون قصد سوء و صرفا به منظور محافظت و نگهداری از محل اصلی خارج کرده و در جای امن دیگری قرار دهد، اقدام چنین ماموری به علت فقدان سوء‌نیت (عنصر معنوی) اختلاس محسوب نخواهد شد. به علاوه، برای تحقق اختلاس اضرار دولت یا شخص حقیقی مالک و صاحب مال سپرده شده به کارمند شرط است. اما نفع بردن کارمند شرط نیست بلکه ممکن است فرد دیگری از عمل مجرمانه کارمند منتفع شود. بنابراین هر گاه اتلاف اموال دولتی یا متعلق به اشخاصی که در ید امانی کارمند است بر اثر بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا غفلت و سهل‌انگاری باشد، اختلاس محسوب نخواهد شد.

مجازات جرم اختلاس

در صورتی که میزان اختلاس تا 50هزارریال باشد، مجازات مرتکب جرم شش‌ماه تا سه سال حبس و شش ماه تا سه سال انفصال موقت خواهد بود؛ اما در صورتی که میزان اختلاس بیش از 50هزارریال باشد مجازات کارمند دو تا 10سال حبس و انفصال دایم از خدمات دولتی خواهد بود. به علاوه، در هر مورد مرتکب علاوه بر رد وجه یا مال مورد اختلاس، به جزای نقدی معادل دو برابر آن محکوم خواهد شد. ضمنا چنانچه مرتکب در مرتبه مدیرکل یا بالاتر یا همطراز آنها باشد، به انفصال دایم از خدمات دولتی و در صورتی که در مراتب پایین‌تر باشد، همان‌گونه که اشاره شد؛ به شش‌ماه تا سه‌سال انفصال موقت از خدمات دولتی محکوم خواهد شد.  اما چنانچه جرم ارتکابی کارمند مختلس توأم با جعل و تزویر باشد و میزان اختلاس هم تا 50هزارریال باشد، کیفر مختلس به دو تا پنج سال حبس و یک تا پنج سال انفصال موقت از خدمات دولتی تشدید خواهد شد

 و هرگاه مبلغ اختلاس زاید بر 50هزارریال باشد، مجازات اختلاس توأم با جعل و تزویر، حبس از هفت تا 10سال و انفصال دایم از خدمات دولتی است و در هر مورد علاوه بر رد وجه یا مال مورد اختلاس، مختلس به جزای نقدی معادل دو برابر آن محکوم می‌شود. ضمنا حد نصاب مبالغ مذکور در جرم اختلاس اعم است از اینکه جرم دفعتا واحده یا به دفعات واقع شده باشد و جمع مبلغ و میزان اختلاس تا 50هزارریال یا بیش از آن باشد. همچنین مجازات کارمندی که اموال دولتی یا متعلق به اشخاصی را که بر حسب وظیفه به او سپرده شده است، عمدا کلا یا جزئا تلف کند یا از بین ببرد، اقدام او مستوجب کیفر اختلاس بر حسب مورد و میزان آن مال خواهد بود. ضمنا مختلس از حیث مالی ضامن جبران آن خواهد بود.  به علاوه، جرم اختلاس از جرایمی است که دارای حیثیت عمومی بوده و غیرقابل گذشت است. بنابراین با گذشت متضرر از جرم، تعقیب و اعمال مجازات درباره مختلس موقوف نخواهد شد. باید دانست قانونگذار برای مواردی که میزان اختلاس زاید بر یک صدهزارریال باشد، صدور قرار بازداشت موقت مرتکب را به مدت یک ماه پیش‌بینی کرده است که به موجب آن مرجع رسیدگی ملزم به صدور چنین قراری است. این قرار نیز در هیچ یک از مراحل رسیدگی قابل تبدیل نخواهد بود. وزیر دستگاه مربوطه هم می‌تواند پس از پایان مدت بازداشت موقت، کارمند را تا پایان رسیدگی و تعیین تکلیف نهایی از خدمت معلق کند و به ایام تعلیق مذکور در هیچ حالت، هیچگونه حقوق و مزایایی تعلق نخواهد گرفت.
منبع: اقتباس از مجموعه حقوق شهروندی، معاونت آموزش قوه‌قضاییه
* به مناسبت هفته قوه قضاییه

---

 

رای منفی فدراسیون والیبال جهانی به ایران به دلیل ممنوعیت حضور تماشگران بانوان در سالن 12هزار نفری

رای منفی فدراسیون والیبال جهانی به  ایران به دلیل ممنوعیت حضور تماشگران بانوان در سالن 12هزار نفری

در پی ممنوعیت بانوان تماشاگر در سالن والیبال آزادی

فدراسیون جهانی والیبال به ایران نمره منفی داد

شرق: باز هم غیبت بانوان در سالن 12هزارنفری والیبال آزادی FIVB را شاکی کرد. در حالی که فدراسیون جهانی والیبال به حضور زنان در رویدادهای بین‌المللی این رشته تاکید دارد، اما مسوولان فدراسیون والیبال کشورمان برای دومین بار از حضور بانوان برای تماشای رقابت‌های لیگ جهانی امتناع کردند. جمعه‌شب بازی بین دو تیم ایران و برزیل در ادامه مسابقات هفته چهارم لیگ جهانی 2014 در شرایطی برگزار شد که ناظر صربستانی FIVB وقتی جای خالی تماشاگران زن ایرانی را در سالن دید بلافاصله به این موضوع اعتراض کرد و در گزارشی که برای فدراسیون جهانی ارسال کرد به ایران پوئن منفی داد؛ پوئنی که در اصطلاح به آن very poor می‌گویند، یعنی «خیلی بد». ثبت نمره منفی در کارنامه میزبانی فدراسیون والیبال ایران برای بازی‌های لیگ جهانی در حالی مجددا تکرار شد که سال گذشته نیز ناظر FIVB وقتی ایران برای نخستین بار جواز حضور در این مسابقات را پیدا کرد از مسوولان خواست تا برای حل این قضیه اقدام کنند. ممنوعیت حضور بانوان ایرانی برای تماشای اکثر مسابقات داخلی و خارجی موضوع حل نشدنی بوده که مسوولان ورزش کشور بر سر آن به اتفاق نظر نرسیده‌اند. با این حال اگرچه شاکی شدن ناظر FIVB والیبال ایران را باز هم دچار حاشیه کرده اما مسوولان فدراسیون کشورمان معتقدند طبق اصول و قوانین خاصی میزبان مسابقات لیگ جهانی هستند. سعید درخشنده، مسوول رویدادهای بین‌المللی فدراسیون والیبال، تنها مقام مسوولی در فدراسیون والیبال است که در این‌باره توضیح می‌دهد؛ البته نه توضیحی که صریح باشد و FIVB را توجیه کند. او در این‌باره به «شرق» می‌گوید: «صحبت‌کردن درخصوص راه‌ندادن تماشاگران خانم به سالن در حد توانایی من نیست. آقای داورزنی، رییس فدراسیون باید پاسخگوی این موضوع باشد و آن را به جایی برساند که البته من فکر می‌کنم قضیه را هم به جایی نرساند. ممانعت حضور بانوان تماشاگر برای دیدن بازی‌های لیگ جهانی اتفاق تازه‌ای نیست و ما سال قبل هم نمره منفی گرفتیم!»اما از راه ندادن بانوان تماشاگر در بازی جمعه شب که بگذریم، نبود برنامه سرگرم‌کننده پیش از شروع دیدار، مشکل اینترنت سالن 12هزارنفری آزادی و پوشاندن تبلیغات اسپانسر تیم‌ملی از دیگر حواشی این بازی بود که ناظر صربستانی را عصبانی کرد تا نمره منفی خیلی ضعیف را به پای ایران بنویسد. درخشنده ادامه می‌دهد: «قطعی برق اصلا صحت ندارد. من تا یک نصف شب در سالن بودم. چطور می‌شود برق برود! اما در مورد قطع اینترنت درست شنیدید. اینترنت قبل و بعد مسابقه قطع بود. به هر حال شما باید این موضوع را از مسوول انفورماتیک بپرسید. هر بخشی مسوول خودش را دارد ولی در کل باید بگویم که اینترنت در کشور ما مشکل دارد و اسلو است!» ناظر فدراسیون جهانی در مورد پوشاندن تبلیغات اسپانسر تیم‌ملی در سالن نیز گفت: «طبق قانون FIVB هیچ تبلیغی نباید از در و دیوار سالن آویزان باشد. تبلیغات تنها باید روی LED انجام و از 30ثانیه تا یک دقیقه در سالن پخش شود. همکاران مربوطه ما در این بخش نامه‌نگاری‌هایی کرده بودند که یک سری تبلیغاxت را روی دیوارها و در‌ها بزنند ولی در نهایت مورد موافقت «ولادیمیر چوک» قرار نگرفت و آنها را پوشاندند.»
یاداشت
اگر ممنوعیت برای  خانمها یکسان است چرا برای خانمهای برزیلی خوب است اما برای خانمهای وطنی بد؟چه فرقی است بین این دو؟ اگر از دید اقایان حضوراز لحاظ اخلاقی مناسب نیست برای هر دو طرف باید باشد نه یک طرف!از انها گذشته حسن کار این است که اقایان با حضور خانمها در شعارهای خود خویشتن داری بیشتری به خرج میدهند هر امری در ابتدا سخت است ول وقتی در فرایند زمان قرار می گیرند مشکل به صورت اتوماتیک رفع می شود .ما نمی توانیم به خانمها امر ونهی کنیم چه خوب است چه بد،اما می توانیم پشتیبان انها در روند زندگی اجتماعی باشیم و نگذاریم در هیچ زمینه ای به انها اسیب برسد .ای کاش با کمی تعقل و تحمل اجازه می دادیم تا به صورت استان به استان خانمها وارد سالن می شدند انوقت در صورت نتیجه مثبت(که قطعا این گونه خواهد بود)به همه استانها دستور می دادیم که حضور خانمها منعی ندارد اگر هر عمل منفی  در سالن والیبال رخ بدهد  مشکل ساز است در اجتماع که راحتر است  .ما مجبوریم به قوانین بین المللی تن در دهیم چه امروز چه فردا ،چه بهتر همین امروز این خواست اکثریت را محترم بشماریم.

---

 

 

افقی روشن به دیپلماسی در مذاکرات بین ایران و گروه 1+5

افقی روشن به دیپلماسی در مذاکرات بین ایران و گروه 1+5

نگاه دیپلماسی 
افق روشن


نویسنده: هرمیداس باوند

با گذشت چهار دور از مذاکرات هسته یی بین ایران و گروه 1+5 و شروع دور پنجم از این سری مذاکرات در وین می توان روند آن را مثبت ارزیابی کرد. در واقع تغییراتی که در دولت و ترکیب تیم مذاکره کننده هسته یی ایران در یک سال اخیر رخ داده، امیدها را برای دستیابی به نتیجه یی مطلوب که خواست طرفین باشد و منافع همه گروه های ذی نفع مذاکرات را تامین کند، زنده کرده است.به بیان دیگر و به تعبیر دکتر روحانی، دسترسی به توافق برد – برد را امکان پذیر کرده است. در هر حال خواست شش گروه طرف مذاکره تیم هسته یی ایران نشان می دهد که تلاش های انجام شده در راستای دستیابی به توافق جامع نهایی است. اکنون شاهد آن هستیم که گام های اولیه برداشته شده گویای این است که طرفین به طور جدی و به نحو مطلوب خواهان فیصله دادن به پرونده هسته یی ایران هستند. اگرچه طی این مسیر دشوار با پیچیدگی هایی همراه است اما با نگاهی به گام های برداشته شده، شاهد هستیم که امیدها برای حل و فصل آن زنده شده است. البته با توجه به مذاکرات دوجانبه یی که بین مذاکره کنندگان هسته یی ایران با نمایندگان امریکایی در دو هفته گذشته انجام شد انتظار می رود تاثیرات مثبت آن را در دور جدید مذاکرات شاهد باشیم. در واقع این دیدار که در آستانه دور پنجم مذاکرات در وین برگزار شد پیامدهای خوشی را نوید می دهد، دیداری که شاید بیانگر رسیدن به یک توافق جامع نهایی و آغاز نگارش آن در این دور از مذاکرات باشد. در واقع نکته اساسی این است که این دور از مذاکرات با هدف نگارش متن توافق نهایی آغاز شده است.
    هدفی که این مذاکرات از ابتدا بر پایه دستیابی به آن استوار بوده است. بنابراین و با توجه به منافع طرفین مذاکره کننده، انتظا رمی رود که در چارچوب توافق ژنو، بتوان به نتیجه مطلوب رسید. هرچند در خصوص مباحثی نظیر تعداد سانتریفیوژهای نیروگاه های هسته یی ایران در مذاکرات وین 4، اختلاف نظراتی بین مذاکره کنندگان به وجود آمد و یکی از عمده ترین دلایل عدم پیشرفت آن دور از مذاکرات شد اما با توجه به نقش امریکا در این مذاکرات، خصوصا پس از دیدار دوجانبه مقامات دو کشور، به نظر می رسد که زمینه مساعد و مثبت شکل گرفته باشد. نکته مهمی که در این مجال ذکر آن ضروری به نظر می رسد، لزوم مطرح نشدن مسائلی است که می تواند مسیر دستیابی به توافق جامع نهایی را در مذاکرات با مشکلات جدیدی روبه رو سازد. نظیر آنچه در قطعنامه های شورای امنیت و درمصوبه های کنگره امریکا وجود دارد. البته زمانی که مذاکره کنندگان در نشستی شرکت می کنند و با قصد تفاهم دور یک میز می نشینند، این معنا را به ذهن متبادر می سازد که طرفین دستیابی به تفاهم مطلوب را در دسترس خود دیده اند. با این شرایط قطعا در فرصت شش ماه پیش رو، این مذاکرات به نتایج خوبی منتهی خواهد شد. قرائن و شواهد نیز افق روشنی را برای دستیابی به توافق جامع نهایی برای طرفین ترسیم کرده است تا بعد از مدت ها شاهد نتیجه یی مطلوب در راستای منافع ملی و نقطه پایانی بر مذاکرات زمانبر هسته یی ایران باشیم.